W sąsiedztwie wilków

W związku z obecnością wilków na terenie gminy Międzychód, Burmistrz Międzychodu Krzysztof Sobkowski wystosował zapytanie do Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Poznaniu. Odpowiedź dostępna w poście

W związku z obecnością wilków na wskazanym obszarze, możliwe są potencjalne spotkania z wilkami. Jednak sama obserwacja, napotkanie czy konfrontacja na spacerze w lesie lub na terenach rolnych z drapieżnikiem nie stanowi zagrożenia dla życia człowieka. Wilk ma naturalny lęk przed człowiekiem i unika bezpośrednich spotkań, co nie znaczy, że może dojść do przypadkowego spotkania, w których drapieżnik po zorientowaniu się, że ma do czynienia z człowiekiem ucieknie, lub odejdzie w drugą stronę. Szczególną sytuacją są spotkania na drogach i polach uprawnych, na których człowiek znajduje się w samochodzie lub maszynie rolniczej, w takich przypadkach wilk nie musi uciekać, z uwagi na nie kojarzenie pojazdów z człowiekiem. Dużo częstsze i dotkliwsze są spotkania i pogryzienia spowodowane przez psy domowe.

Co zrobić, kiedy zaobserwujemy wilka?

Przede wszystkim należy zachować spokój, wilk nie stanowi zagrożenia dla człowieka. Zazwyczaj spotkania z wilkami trwają kilka, kilkanaście sekund, jak tylko drapieżnik zorientuje się, że ma do czynienia z człowiekiem, odejdzie w drugą stronę.

W zmienionym przez człowieka krajobrazie, dzikie zwierzęta aby przetrwać musiały się nauczyć żyć obok człowieka. Pewien poziom tolerowania obecności i aktywności człowieka, infrastruktury oraz pojazdów przez wilki jest procesem adaptacyjnym tego gatunku. Dopóki wilki utrzymują określony dystans i nie wykazują bezpośredniego zainteresowania ludźmi, nie należy podejmować żadnych interwencji.

Ważnym aspektem „mądrego sąsiedztwa: jest pamiętanie, że dzikie zwierzęta nie należy w żaden sposób dokarmiać, czasem nieświadome pozostawianie resztek jedzenia w niezabezpieczonych śmietnikach lub kompostownikach, może przyczynić się do zmiany naturalnego zachowania zwierzęcia, które może generować problemy.

Sytuacji realnie zagrażających zdrowiu i życiu ludzi w Wielkopolsce nie odnotowano. Zdarzają się sytuacje w których wilki podchodziły nocą pod zabudowania, jednak nie świadczy to o agresywnych intencjach wilka. Wilki często wykorzystują infrastrukturę drogową, leśne ścieżki itp., wynika to z „wygody” i łatwości poruszania, po takich drogach.

Kiedy widok dużego drapieżnika w pobliżu domów może budzić uzasadniony niepokój? Kogo powiadomić o takiej sytuacji?

Według zaleceń specjalistów interwencji wymagają sytuacje kiedy wilk:

jest obserwowany przez kilka dni w odległości poniżej 30 m od zamieszkałych budynków (zdarzenie powtarza się przez dłuższy czas).
wielokrotnie pozwala podejść do siebie na odległość poniżej 30 m.
wielokrotnie sam podchodzi do ludzi na odległość poniżej 30 m. Przejawia zainteresowanie ludźmi.
atakuje lub rani ludzi nie będąc sprowokowanym.

Wyżej wymienione przypadki powinny być niezwłocznie zgłaszane bezpośrednio
do wójta, burmistrza lub prezydenta miasta.

W Gminie Międzychód prosimy o zgłaszanie :

strazmiejska@miedzychod.pl

malgorzata.dobkiewicz@miedzychod.pl

lub w godzinach pracy pod nr telefonów: 661 966 895 lub 605 230 188.

Procedura postępowania w sytuacjach konfliktowych człowiek-wilk

(opracowane na podstawie: „Nowak S., Mysłajek R. W., Okarma H., Śmietana W, 2005,
Analiza dotychczasowych rodzajów i rozmiaru szkód wyrządzanych przez wilki oraz stosowanie metod rozwiązywania sytuacji konfliktowych, Instytut Ochrony Przyrody PAN, Kraków”)

Miejsce bezpośrednich obserwacji wilków	Wygląd i zachowanie wilka	Zalecane działanie
W pobliżu (< 1 km) lub w obrębie dużego kompleksu leśnego lub na terenie z przewagą obszarów leśnych, również sporadycznie w pobliżu zabudowań na tych terenach	Osobnik niesprawiający wrażenia chorego, oddala się od człowieka.	Sytuacja normalna, nie jest potrzebna interwencja.
Dowolne	Osobnik nie sprawia wrażenia chorego, nie ucieka przed jadącym pojazdem, np. biegnie obok	Sytuacja normalna, nie jest potrzebna interwencja.
W obszarze zabudowanym, nawet w mieście	Osobnik zdrowy, sprawia wrażenie przestraszonego (podwinięty ogon), zabłąkanego. Obserwacje (zdjęcia i filmy), nawet wielokrotne, dotyczą tego samego dnia, maksymalnie dwóch dni	Osobnik podczas dyspersji, zabłąkał się do miasta (np. szedł wzdłuż rzeki). Wójt podejmuje działania w celu umożliwienia opuszczenia gminy przez zwierzę. Jeśli jest taka konieczność odławia i wywozi zwierzę do najbliższego kompleksu leśnego (przez podmioty upoważnione przez regionalnego dyrektora ochrony środowiska na podstawie art. 52 ust. 2 pkt. 3 uop).
Dowolne	Osobnik z wyraźnymi oznakami choroby (np. uszkodzenia ciała), ewentualnie z podejrzeniem wścieklizny, nie oddala się od ludzi, a nawet podchodzi na niedużą odległość, jest agresywny.	Sytuacja wymagająca uwagi. Rekomendowane jest wykonanie dokumentacji fotograficznej/filmowej zachowania, i przesłanie do eksperta, który potwierdza przynależność gatunkową oraz doradzi w trakcie podejmowania decyzji. W przypadku konieczności uśmiercenia zwierzęcia wójt występuje z wnioskiem o stosowne zezwolenie do Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska (GDOŚ) lub Ministra Środowiska (gdy zdarzenie ma miejsce na terenie parku narodowego) – w przypadkach nagłych może to być decyzja ustna. Po uśmierceniu należy zwierzę zważyć i wykonać szczegółową dokumentację fotograficzną, następnie przeprowadzić badanie w kierunku wścieklizny, a jeśli wynik jest negatywny, umożliwić właściwym, zainteresowanym podmiotom przeprowadzenie szczegółowej sekcji zwierzęcia dla ustalenia przyczyn nietypowego zachowania (w tym np. pobranie próby do analiz genetycznych).
Dowolne	Osobnik bez oznak choroby, przez dłuższy czas (kilka tygodni) regularnie widywany w pobliżu budynków mieszkalnych, nie atakuje zwierząt gospodarskich ale zbliża się do ludzi i wzbudza niepokój mieszkańców	Sytuacja wymagająca uwagi (pilnej) Rekomendowane przeprowadzenie inspekcji terenowej, instalacja wideopułapkek i przygotowanie raportu w terminie do trzech dni. a) W sytuacji zagrożenia życia lub zdrowia ludzkiego wójt składa wniosek do GDOŚ o wydanie zezwolenia na odstępstwo od zakazu zabijania, b) w przypadku braku zagrożenia życia lub zdrowia ludzkiego, wójt składa wniosek do RDOŚ o odstępstwo od zakazu umyślnego płoszenia (np. przy użyciu broni z amunicją kulową lub innych środków) lub odłów (pozostawienie w niewoli albo też oznakowanie nadajnikiem GPS/GSM i przesiedlenie do najbliższego dużego kompleksu leśnego). Zarówno odłowiony osobnik jak i odstrzelony powinien zostać poddany badaniom weterynaryjnym, powinna zostać wykonana dokumentacja fotograficzna, pomiar wagi i parametrów ciała oraz powinny zostać pobrane próby do badań genetycznych (przez właściwy podmiot prowadzący takie badania). Analogiczna procedura na terenie parku narodowego prowadzona jest przez dyrektora parku.
W pobliżu (< 1 km) lub w obrębie dużego kompleksu leśnego lub na terenie z przewagą obszarów leśnych.	Wilki zaatakowały zwierzęta gospodarskie po raz pierwszy, lub ataki są sporadyczne	Hodowca natychmiast po stwierdzeniu szkody zabezpiecza ślady, składa niezwłocznie wniosek do regionalnego dyrektora ochrony środowiska o odszkodowanie. Hodowca wraz z regionalnym dyrektorem ochrony środowiska ustala jakie w danym przypadku powinny być zastosowane zabezpieczenia przed kolejnymi atakami. Ww. zabezpieczenia wykonywane są samodzielnie przez hodowcę lub na zasadach współdziałania z regionalnym dyrektorem ochrony środowiska. Analogiczna procedura na terenie parku narodowego wymaga udziału dyrektora parku narodowego zamiast regionalnego dyrektora ochrony środowiska.
Dowolne	Wilki często atakują zwierzęta gospodarskie	Procedura zgłaszania szkód i ich szacowania, a także wykonywania odpowiednich zabezpieczeń taka sama jak powyżej. W przypadku wystąpienia powtarzających się co najmniej kilkukrotnie skutecznych ataków wilków na zwierzęta w jednym gospodarstwie należy przeanalizować przyczyny. Jeżeli ataki wilków nie są wynikiem zaniedbań hodowcy (takich jak pozostawiane zwierząt gospodarskich bez ochrony w nocy) poszkodowany (lub wójt gdy dotyczy to większej liczby poszkodowanych w danej gminie) występuje do Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska (lub Ministra Środowiska, gdy zdarzenie ma miejsce na terenie parku narodowego) z wnioskiem o wydanie zezwolenia na umyślne zabijanie wilków wyrządzających szkody.

Na skróty

Lokalne firmy

W sąsiedztwie wilków

Procedura postępowania w sytuacjach konfliktowych człowiek-wilk