"Reaguj. Nie bądź obojętny"
Ośrodek Pomocy Społecznej w Międzychodzie zachęca do reagowania w sytuacji, gdy zauważy się, że osoba w kryzysie bezdomności potrzebuje pomocy.
Zdajemy sobie sprawę, że pomimo podejmowania wielu starań wraz z innymi służbami, odnotowuje się w Polsce przypadki zgonów spowodowanych wychłodzeniem organizmu. Dlatego zachęcamy do włączenia się do akcji „Reaguj, nie bądź obojętny”.
___________________________________
Numery telefonów do kontaktu
- numer alarmowy: 112 (całodobowo),
- pracownik socjalny Ośrodka Pomocy Społecznej w Międzychodzie: nr tel. 697 444 158,
- Ośrodek Pomocy Społecznej w Międzychodzie – kancelaria: nr tel. 95 222 23-50,
- Straż Miejska w Międzychodzie: nr tel. 605 230 188 lub 661 966 895.
___________________________________
Ośrodek Pomocy Społecznej w Międzychodzie zapewnia miejsca noclegowe dla osób bezdomnych na podstawie zawartych umów ze schroniskami:
- Stowarzyszenie Integracyjne Wspólnoty BARKA, Chudobczyce 27, 64-423 Lubosz (teren powiatu),
- Stowarzyszenie Pomocy i Integracji Bezrobotnych ,,Lepsza Przyszłość", Władysławowo 68, 64-310 Lwówek,
- Stowarzyszenie MONAR Wielkopolskie Centrum Pomocy Bliźniemu Schronisko dla Osób Bezdomnych MARKOT w Rożnowicach, Rożnowice 33, 64-610 Rogoźno,
- Stowarzyszenie MONAR Wielkopolskie Centrum Pomocy Bliźniemu Schronisko dla osób bezdomnych MARKOT w Poznaniu, Borówki 8, 31-304 Poznań,
- Stowarzyszenie MONAR Wielkopolskie Centrum Pomocy Bliźniemu Schronisko dla Bezdomnych Kobiet MARKOT w Poznaniu, ul. Starołęcka 36/38, 64-361 Poznań,
- Stowarzyszenie MONAR Schronisko dla Osób Bezdomnych MARKOT w Gościejewie, Gościejewo 52A, 64-610 Rogoźno,
- Centrum Wsparcia Społecznego Baranów,
- Centrum Wsparcia Społecznego Baranów - schronienie z usługami opiekuńczymi.
Gmina realizując obowiązek zapewnienia schronienia zobowiązana jest brać pod uwagę:
- spełnianie przez placówki standardów wynikających z Rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 27 kwietnia 2018 r. w sprawie minimalnych standardów noclegowni, schronisk dla osób bezdomnych, schronisk dla osób bezdomnych z usługami opiekuńczymi i ogrzewalni,
- możliwość zapewnienia schronienia dla osób zależnych dotkniętych problemem bezdomności, którzy nie kwalifikują się do domu pomocy społecznej – schronisko z usługami opiekuńczymi,
- zapewnienie schronienia dla kobiet i dzieci – schronisko w Chudobczycach nie przyjmuje kobiet, jedynie w trybie interwencyjnym może przyjąć kobiety na dwa dni, po upływie tego okresu Ośrodek winien zapewnić inne miejsce pobytu,
- łamanie regulaminu placówki przez osobę bezdomną skutkuje jego usunięciem oraz koniecznością zapewnienia schronienia w innym miejscu,
- Gmina zobowiązana jest kierować się właściwością miejscową ostatniego miejsca zameldowania osoby bezdomnej.
___________________________________
Działania Ośrodka Pomocy Społecznej w Międzychodzie
Osoba bezdomna to osoba niezamieszkująca w lokalu mieszkalnym w rozumieniu przepisów o ochronie praw lokatorów i mieszkaniowym zasobie gminy i niezameldowana na pobyt stały, w rozumieniu przepisów o ewidencji ludności, a także osoba niezamieszkująca w lokalu mieszkalnym i zameldowana na pobyt stały w lokalu, w którym nie ma możliwości zamieszkania.
Osoby będące w kryzysie bezdomności często nie wyrażają zgody na udzielenie im wsparcia, dlatego bardzo ważnym działaniem, jest utrzymywanie z nimi kontaktu, monitorowanie ich sytuacji.
Ośrodek Pomocy Społecznej w Międzychodzie informuje, iż służby socjalne proponują i udzielają pomocy w zależności od sytuacji osobistej osób w kryzysie bezdomności. Reagujemy na każde zgłoszenie potrzeby rozpoznania sytuacji, które zobowiązani jesteśmy zweryfikować.
Pracownicy socjalni oraz pozostali pracownicy Ośrodka są w szczególności uwrażliwieni na temat osób będących w kryzysie bezdomności. Pracownicy socjalni poza okresem ze znacznymi spadkami temperatur, w ciągu roku uaktualniają osobowo liczbę i strukturę bezdomności w gminie.
W okresie późno - jesiennym i zimowym, pracownicy socjalni co dwa tygodnie lub co tydzień monitorują pustostany i miejsca koczowania osób dotkniętych problemem bezdomności. Tutejszy Ośrodek Pomocy Społecznej współpracuje w tym zakresie ze służbami gminy - Strażą Miejską .
Metodą wsparcia jest motywacja do przyjęcia jakiejkolwiek formy pomocy, czy to o charakterze długoterminowym, czy też pomocy doraźnej.
Prowadzony regularnie przez Ośrodek monitoring miejsc przebywania osób w kryzysie bezdomności pozwala na podział problemu na dwa czynniki:
- udzielenie schronienia osobie, która wyraża na to zgodę poprzez skierowanie do:
- schronisk - w 2024 roku przebywa 6 osób bezdomnych,
- noclegowni - nikt nie przebywa,
- schronisk z usługami opiekuńczymi - 3 osoby.
- udzielenie pomocy osobie, która nie wyraża zgody na umieszczenie w ww. placówkach, poprzez:
- zaproponowanie możliwości skorzystania z gorących posiłków – w 2024 roku korzysta z pomocy 6 osób w kryzysie bezdomności,
- w okresie znacznego spadku temperatur pracownicy socjalni rozwożą gorącą herbatę dla osób znajdujących się w kryzysie bezdomności,
- zaproponowanie wsparcia rzeczowego w formie żywności i środków ochrony osobistej,
- potwierdzenie prawa do świadczeń opieki zdrowotnej na okres 90 dni – ilość 1 osoba,
- wsparcie socjalne i psychologiczne,
- poradnictwo, rozwiązywanie problemów osobistych, aktywizacja społeczna i zawodowa poprzez działania oferowane przez Klub Integracji Społecznej – w roku 2024: 1 osoba bezdomna,
- możliwość złożenia wniosku o zasiłek stały lub okresowy dla osób z niepełnosprawnością i przewlekle chorych - z zastrzeżeniem warunku braku marnotrawienia przyznanych środków – ilość korzystających z takiej formy oraz zasiłek stały 2 osoby,
- osoby skierowane do ZUS pod kątem innego rodzaju świadczenia: 1 osoba
Na podstawie naszych doświadczeń zawodowych, a także braku możliwości dowozu osoby bezdomnej do wskazanego schroniska przez inne służby oraz problemów z ograniczonym dostępem do komunikacji - transportu publicznego, Ośrodek zawarł umowę z firmą oferującą usługi transportowe (taksówkarskie) – zarówno w roku 2022, następnie 2023, a także obecnie w 2024. Celem podjęcia takiego działania jest możliwość niezwłocznego, bezpośredniego przewozu klienta - osoby wyrażającej zgodę na umieszczenie w schronisku – do placówki, która w danym momencie dysponuje wolnym miejscem. Każdorazowo przewóz klienta dokonywany jest w obecności pracownika socjalnego, mimo iż nie jest to obowiązkiem zawodowym naszej instytucji.
Osobę w kryzysie bezdomności, nie będącą pod wpływem alkoholu, która wyraziła zgodę na udzielaną pomoc w formie schronienia, Ośrodek może kierować zgodnie z przepisami ustawy o pomocy społecznej do:
- noclegowni, schroniska dla osób bezdomnych, ogrzewalni – art. 48 a ust. 5 - mogą przebywać osoby zdolne do samoobsługi, których stan zdrowia nie zagraża zdrowiu i życiu innych osób przebywających w placówce;
- schroniska dla osób bezdomnych z usługami opiekuńczymi - ust 5 a - mogą przebywać osoby, których stan zdrowia nie zagraża zdrowiu i życiu innych osób przebywających w placówce;
- noclegowni, schroniska dla osób bezdomnych oraz schronisku dla osób bezdomnych z usługami opiekuńczymi – ust. 6 - nie mogą przebywać osoby będące pod wpływem alkoholu lub pod wpływem substancji psychoaktywnych.
Klient, który nie przestrzega regulaminu placówki jest z niej wydalony. W takiej sytuacji pracownik socjalny podejmuje starania, by za zgodą klienta skierować go do innego schroniska.
Obserwujemy, iż w przypadku osób bezdomnych z terenu naszej gminy istnieje problem z adaptacją w schronisku - skutkiem czego, następuje rezygnacja z takiej formy wsparcia. Osoba pozostaje ponownie bez schronienia. Jak wskazują nasze doświadczenia oraz pracowników schronisk, najczęstszą przyczyną tego stanu rzeczy jest brak możliwości spożywania alkoholu w placówce.
Pracownicy socjalni wnioskują, że najczęściej pomocy potrzebują osoby bezdomne, które są w stanie nietrzeźwym. Skierowanie osoby nietrzeźwej do schroniska jest niezgodne z przepisami ustawy o pomocy społecznej oraz regulaminem schroniska, jest też niebezpieczne dla zdrowia i życia takiej osoby.
Szczegóły działań w stosunku do osób nietrzeźwych określa rozdział II ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.
Schroniska nie są powołane do zapewnienia odpowiedniej obsługi oraz opieki medycznej osobie nietrzeźwej. Niezbędna jest tutaj pomoc lekarska oraz skierowanie osoby do izby wytrzeźwień.
Adekwatnie do powyższego służby socjalne nie są organem właściwym do udzielenia pomocy w przypadkach osób nietrzeźwych oraz osób z podejrzeniem wychłodzenia organizmu.
Kadra schroniska dysponuje możliwością zastosowania indywidualnego programu wychodzenia z bezdomności oraz pomocą ze strony specjalistów, co jest niezwykle istotne w przypadku zbudowania świadomości u osoby w kryzysie bezdomności odnośnie dalszego kierowania swoim życiem.
Osiągnięcie skuteczności jest procesem długofalowym, a czasami nie kończącym się. Przeciwdziałanie zjawisku bezdomności nigdy nie jest wynikiem pracy jednej instytucji.
Osoby w kryzysie bezdomności oraz osoby z innego rodzaju problemami typu m.in.: uzależnienie, niepełnosprawność, choroba psychiczna mają prawo do odmowy udzielenia pomocy, ale też odmowy kontaktu z pracownikiem socjalnym.
Powstaje wówczas trudność w udzielaniu skutecznych możliwości wyjścia z każdej trudnej sytuacji.
Art. 4 ustawy o pomocy społecznej: „Osoby i rodziny korzystające z pomocy społecznej są obowiązane do współdziałania w rozwiązywaniu ich trudnej sytuacji życiowej”.
Każda instytucja publiczna w zakresie swoich kompetencji ma możliwość podejmowania działań na drodze sądowej.
Ośrodek Pomocy Społecznej zobowiązany jest do wyczerpania wszelkich dostępnych metod pracy z klientem, z zastosowaniem metody indywidualnego przypadku:
- kontakt z rodziną strony, jeżeli wyraża chęć współpracy,
- motywowanie klienta przez pracownika socjalnego do zmiany,
- zawarcie kontraktu socjalnego,
- poradnictwo specjalistyczne (terapeuta, psycholog, itp.),
- pokierowanie celem uzyskania form zabezpieczenia społecznego - typu: renta, emerytura, zasiłki stałe, dodatki,
- kierowanie osoby do innych instytucji zgodnie z zakresem ich działania.
W dalszej kolejności – w zależności od sytuacji, Ośrodek może zgłosić klienta (osobę w kryzysie bezdomności) do:
- Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów - Sądu Rodzinnego i Opiekuńczego – w zakresie: wniosek o umieszczenie w domu pomocy społecznej bez zgody klienta,
- Prokuratury – w zakresie: wniosek o ubezwłasnowolnienie,
- umieszczenie osoby bezdomnej w domu pomocy społecznej
Warunkiem złożenia wniosku do ww. instytucji jest posiadanie adekwatnego materiału dowodowego potwierdzającego zasadność wszczęcia sprawy. Brak powyższego powoduje odrzucenie wniosku Ośrodka przez właściwy organ. W podobnego typu postępowaniach tutejszy Ośrodek z powodu braku wystarczających przesłanek otrzymał już postanowienie sądu o braku zasadności złożonego wniosku.
Ustawa o pomocy społecznej z dnia 12 marca 2004 r., art.101 ust 2 precyzuje, że „w przypadku osoby bezdomnej właściwą miejscowo jest gmina ostatniego miejsca zameldowania tej osoby na pobyt stały”.
Podejmujemy działania również w stosunku do osób spoza terenu Gminy Międzychód. Ośrodek w takiej sytuacji zobowiązany jest kontaktować się z macierzystym Ośrodkiem, ostatniego miejsca zameldowania, który wskazuje miejsce udzielenia schronienia.